بازخوانی هویت تاریخی خلیج‌فارس از زبان پژوهشگران برجسته در قشم
نخستین همایش علمی «از دریای پارس تا خلیج فارس» با هدف بازخوانی جایگاه تاریخی، فرهنگی و تمدنی دریای پارس و نقش کلیدی جزیره جهانی قشم در این پهنه راهبردی امروز پنجشنبه (۱۸ اردیبهشت‌ماه) با حضور مدیرعامل سازمان منطقه آزاد قشم، جمعی از دانشگاهیان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به میراث فرهنگی ایران برگزار شد.
این همایش علمی با تمرکز بر هویت تاریخی و تمدنی خلیج فارس، بستری برای تبادل اندیشه میان صاحب‌نظران حوزه‌های باستان‌شناسی، جغرافیای سیاسی، جامعه‌شناسی و مطالعات اسنادی فراهم آورد.
در این رویداد علمی، هفت نفر از استادان برجسته دانشگاه‌های تهران، شهید بهشتی و خوارزمی، و همچنین پژوهشگران سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، تازه‌ترین یافته‌ها و دیدگاه‌های خود را درباره ریشه‌های باستانی نام خلیج فارس، اهمیت ژئواستراتژیک آن در گذر زمان و همچنین نقش جزیره قشم در تحولات تاریخی منطقه ارائه کردند.
در این همایش که با استقبال علاقه‌مندان به فرهنگ و تاریخ ایران و خلیج فارس همراه بود، پژوهشگران برجسته‌ای همچون کامیار عبدی (دانشگاه شهید بهشتی)، محمد اسماعیل اسمعیلی جلودار و عمادالدین شیخ‌الحکمایی (دانشگاه تهران)، حسین ربیعی و عفت نقابی (دانشگاه خوارزمی)، مینو سلیمی (دانشگاه تهران) و مهران رضائی (سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران) به سخنرانی و ارائه پژوهش‌های خود پرداختند.
یکی از بخش‌های ویژه همایش، رونمایی از مجموعه‌ای از کتاب‌ها و آثار پژوهشی جدید در حوزه مطالعات جزیره قشم بود؛ آثاری که به گفته برگزارکنندگان، می‌تواند دریچه‌ای نو به فهم جایگاه این جزیره در تاریخ فرهنگی و تمدنی ایران بگشاید.
عادل پیغامی مدیر عامل سازمان منطقه آزاد قشم در حاشیه این نشست با اشاره بر اهمیت تولید دانش بومی در حوزه خلیج فارس و قشم، بر تداوم چنین رویدادهایی در راستای تقویت دیپلماسی فرهنگی و هویت‌سازی تاریخی منطقه تاکید کرد.
خلیج فارس و نام پر تو افکن آن میراث گران سنگ ایرانیان باستان است، میراثی که ایرانیان آزاد اندیش آن را برای فرزندان خود به یادگار گذاشته اند تا مایه فخر و مباهات نسل های آینده باشد و ایرانیان به خاطر بیاورند که نمادهای میهنی و ملی آنان که با پوششی از باورهای ژرف دینی و الهی مزین و متبرک شده همیشه در تاریخ می ماند و موجب بالیدن بوده و خواهند بود.
آن هنگام که تاریخ بشر مکتوب شد و جغرافی به گونه ای علمی در مقیاس با سطح و حد تحقیق و مطالعه در دوران باستان مورد بررسی قرار گرفت نام خلیج فارس جزو چهار اصل شناخته شده ای بود که به اعتقاد یونانیان کهن همگی از یک اقیانوس عظیم به وسعتی معادل همه آب های جهان سرچشمه می گرفتند و بسیار بیش از آنکه داریوش هخامنشی امپراطور ایران در کتیبه های خود از دریای پارس سخن براند، حتی غیر ایرانیان هم این پهنه آبی را با نام پارس می شناختند.
آبراه خلیج فارس یا دریای بزرگ پارس از عهد باستان به لحاظ اقتصادی و بعدها به جهت اهمیت جغرافیایی و سیاسی آن مورد توجه همه اقوام بوده و تقریبا از هنگام آمدن آریاییان به فلات ایران که از هزاره دوم تا هزاره اول پیش از میلاد انجام گرفته خلیج فارس و سواحل آن محل سکنای ایرانیان بوده که به تدریج در سر تا سر فلات ایران جای گرفتند و موجب ارتباط فزاینده پر ارزش اقتصادی خلیج فارس با تمامی جهان شدند.
خلیج فارس با گستره نزدیک به ۲۳۷ هزار و ۴۷۳ کیلومتر مربع بین ۲۴ تا ۳۰ درجه و ۳۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ تا ۵۶ درجه و ۲۵ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ واقع شده است و جزیره زیبای قشم، همچون نگینی بر پهنه آب های نیلگون آن می درخشد.
