پیشرفت ۹۰ درصدی کاوش کاخ هخامنشی چرخاب در برازجان

مدیرکل میراث فرهنگی بوشهر از پیشرفت قابل‌توجه در کاوش‌های باستان‌شناسی کاخ هخامنشی چرخاب برازجان خبر داد و گفت: تاکنون ۹۰ درصد از کاوش در بنای اصلی و ۲۰ درصد از محوطه پیرامونی آن انجام شده است. به گفته وی، نتایج این پژوهش‌ها نشان می‌دهد که چرخاب نه تنها یک کاخ، بلکه بخشی از یک مجموعه شهری بزرگ از دوران هخامنشیان بوده است.

پیشرفت چشمگیر در کاوش‌های باستانی کاخ چرخاب

نصراله ابراهیمی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر، در گفت‌وگویی اعلام کرد: از سال ۱۳۵۰ تاکنون، عملیات کاوش در کاخ تاریخی چرخاب در ۹ فصل انجام شده است و آخرین مرحله آن دو سال پیش برای تعیین عرصه و حریم این اثر ارزشمند صورت گرفت.
او افزود: با وجود گستردگی محوطه، هنوز پایان پروژه مشخص نیست، اما برای اجرای هر فصل کاوش، حدود پنج میلیارد ریال اعتبار مورد نیاز است.

ادامه کاوش‌ها تا پایان امسال یا ابتدای سال آینده

به گفته ابراهیمی، تخصیص اعتبارات جدید بر اساس مطالعات باستان‌شناسی انجام شده، تعیین‌کننده زمان آغاز فصل بعدی کاوش‌ها خواهد بود. او اظهار امیدواری کرد که ادامه کاوش کاخ هخامنشی چرخاب تا پایان امسال یا در سه‌ماهه نخست سال آینده از سر گرفته شود.

از کشف اتفاقی تا شناسایی یک شهر باستانی

کشف اولیه در سال ۱۳۵۰

کاخ چرخاب برای نخستین‌بار در سال ۱۳۵۰ و در جریان حفاری کانال انتقال آب از برازجان به بوشهر کشف شد. این بنا در میان نخلستان‌های غرب برازجان قرار داشت و باستان‌شناسان به سرپرستی دکتر علی‌اکبر سرفراز در همان سال موفق به شناسایی بقایای ستون‌ها و پایه‌های سنگی از دوران هخامنشی شدند.

بازنگری در هویت کاخ

ابراهیمی یادآور شد: در ابتدا تصور می‌شد چرخاب تنها یک کاخ ییلاقی است، اما با انجام مطالعات ژئوفیزیکی در سال ۱۳۹۷ مشخص شد این محوطه شامل مجموعه‌ای از ساختارهای شهری است. بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که این منطقه احتمالاً بخشی از یک شهر باستانی هخامنشی بوده که در دوره‌های مختلف تاریخی شکل گرفته است.

اهمیت تاریخی و جغرافیایی کاخ چرخاب

سندی بر تسلط ایرانیان بر خلیج فارس

کاخ چرخاب در حدود یک کیلومتری جنوب‌غرب برازجان و ۶۵ کیلومتری شهر بوشهر واقع شده است. این بنا که یکی از کاخ‌های زمستانی کوروش بزرگ به شمار می‌رود، همراه با کاخ‌های سنگ سیاه و بردک سیاه، سه‌گانهٔ معماری هخامنشی دشتستان را تشکیل می‌دهد.
این کاخ که تنها ۷۰ کیلومتر تا خلیج فارس فاصله دارد، به گفته کارشناسان، یکی از مستندات تاریخی تعلق خلیج فارس به ایران از دوران باستان محسوب می‌شود. در این محوطه همچنین لوحی به خط پارسی باستان یافت شده که به کنترل هخامنشیان بر آب‌های خلیج فارس اشاره دارد.

اهمیت فرهنگی و گردشگری منطقه دشتستان

وجود چنین آثار باستانی در دشتستان، اهمیت این منطقه را در تاریخ ایران دوچندان کرده است. کارشناسان معتقدند توسعه گردشگری تاریخی در اطراف برازجان، می‌تواند به رونق اقتصادی و فرهنگی استان بوشهر کمک کند.
ادامه کاوش‌ها و حفاظت از کاخ هخامنشی چرخاب نه تنها برای شناخت بهتر تاریخ ایران، بلکه برای معرفی ظرفیت‌های فرهنگی جنوب کشور اهمیت فراوانی دارد.