خشت های کج در معماری
استاد برجسته معماری:اگر معماران، گاهی از قواعد و تکنیک ها چشم پوشی می کنند به فرهنگ جامعه باز می گردد
Admin 9
گزارش «خبرجنوب» به بهانه روز معماری و برخی چالش های این حوزه
امروز روز معمار است؛ روز کسانی که همه نقش و نماهای مأنوس یک شهر و ساختمان و شبه معجزات چشم نواز معماری، کار آنهاست. معماران، طراحانی هستند که با رویاپردازی و روش های خلاقانه، اعداد و طرح ها را کنار هم قرار می دهند و یک اثر هنری شگفت خلق می کنند. ایران، پر از شاهکارهای معماری است که هر کدامشان با زبان کاشی‌کاری، گچ‌بری، معرق، مقرنس، حجاری و نجاری، حرف ها برای گفتن دارند و نشانه هایی از اصالت ایرانی هستند.
با این حال اما سالهاست چشم های ما به ندیدن شاهکارهای معماری، عادت کرده و حداقل نیم قرن است نمی توانیم نمونه ای از یک معماری اصیل در کشور مثال بزنیم. اینکه علت چیست و این چرایی از کجا آب می خورد، برخی کارشناسان و اساتید حوزه معماری، آن را به مولفه اقتصاد ربط می دهند و معتقد هستند دخالت اقتصاد و بیکاری بسیاری از معماران باعث شده است دست بساز و بفروش‌ها و افراد سودجو نیز به عرصه معماری باز شود و حذف قواعد، تکنیک ها و معماری اصیل کلید بخورد.
دکتر طهمورث ملک مرزبان، استاد برجسته معماری بر این باور است که این موضوع بیش از چیز به مولفه فرهنگ مربوط است و اگر معماران وارد چنین تعاملاتی می شوند و گاهی حاضر هستند از تکنیک ها و تجریبات خود تا حد زیادی چشم پوشی کنند به فرهنگ و ساختار بافت فرهنگی جامعه باز می گردد.
ملک مرزبان با بیان اینکه معماری، جوهره فرهنگ است اذعان داشت که تشتت و پریشانی که در حال حاضر در فرهنگ و جامعه امروز وجود دارد، بی هویتی است که سالهاست گریبان گیر ما را گرفته و حتی برخی مسئولین نیز تاکید داشته اند که پس از انقلاب نمی توانیم حتی یک معماری خوب به عنوان نمونه ای از معماری انقلاب نام ببریم. به گفته این استاد حوزه معماری، عوامل متعددی همچون اقتصاد، سیاست و تکنولوژی در معماری های دوره قبل دخیل بوده اما آنچه به همه این فاکتورها انسجام می بخشد، فرهنگ یک جامعه است که متاسفانه دستخوش تغییر شده است.
ملک مرزبان به برخی از مهمترین مشکلات معماران نیز گریز زد و تاکید کرد که تعارض قوانین و تعبیرات مختلف از آیین نامه ها بعضی از این چالش ها هستند. به گفته او به طور مشخص در حوزه ساخت، قوانین بسیاری وجود دارد که خیلی جاها با هم در تعارض هستند و به دلیل عدم صراحت در ضوابط و استانداردهای حوزه ساخت، تعبیرها و برداشت های متفاوتی صورت می گیرد.
به عقیده این استاد دانشگاه، مؤلفه اقتصاد بر معماری بسیار تاثیرگذار بوده و آینده ای که یک دانشجوی معماری با نگاه درآمدزایی برای خود متصور می شود، با آنچه بیرون اتفاق می افتد متفاوت است و دانشجو پس از فارغ التحصیلی با فرهنگ عامه بساز و بفروش، تلفیق شده و راه های گریز پیدا می کند؛ در واقع این فرد وقتی در جامعه قرار می گیرد و ارزش های حاکم بر جامعه را می بیند همگام و همسو با آن می شود.
ملک مرزبان با بیان اینکه اساتید دانشگاه معماری، پایین ترین حقوق را دریافت می کنند و کسانی که در حوزه آموزش، فعالند از لحاظ مالی تامین نیستند، اذعان داشت که همین موضوع باعث می شود آموزش ها تحت الشعاع قرار گرفته و دانشجویان نیز با کیفیت پایین تری تربیت می شوند.
در هر حال این استاد حوزه معماری عقیده دارد که سمت و سوی این داستان و باز شدن پای برخی معماران در پروژه هایی که تکنیک ها و قواعد معماری حذف می شود تا حد زیادی به فرهنگ و بخشی نیز به سیاست گذاری های کلان ربط دارد.
