آلودگی شدید هوا در اهواز؛ شکایت محیط زیست خوزستان از مدیران نفتی

آلودگی هوا در خوزستان بار دیگر به بحران تبدیل شده است. محمدجواد اشرفی، مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان، از هوای بسیار بد اهواز و تاثیر مخرب دود تالاب هورالعظیم بر کیفیت زندگی مردم خبر داد و اعلام کرد که از ابتدای سال جاری، از پنج مدیرعامل شرکت‌های نفتی شکایت شده است تا مراجع قضایی نسبت به مسئولیت خود پاسخگو باشند. این وضعیت سلامت شهروندان را تهدید کرده و ضرورت تصمیم‌گیری فوری و پایدار را بیش از پیش آشکار می‌کند.

وضعیت آلودگی هوا در خوزستان

مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره به نشست کارگروه اضطرار آلودگی هوای استان گفت: از اسفند سال گذشته، آتش‌سوزی گسترده‌ای در بخش عراقی تالاب هورالعظیم آغاز شده است. دود ناشی از این آتش‌سوزی، علاوه بر دیگر منابع آلاینده مانند صنایع، کشاورزی و حمل و نقل، بخش غربی استان به ویژه شهرهای دشت آزادگان، هویزه و اهواز را تحت تاثیر قرار داده است.

وی ادامه داد که تلاش‌ها برای خاموش کردن آتش با استفاده از هواپیماهای آب‌پاش، تنها توانسته‌اند اثرگذاری بسیار محدودی داشته باشند؛ چرا که وسعت آتش‌سوزی حدود ۲۵ هزار هکتار است و به طور متناوب شعله‌ور می‌شود.

دیپلماسی و راهکارهای پایدار کاهش آلودگی

اشرفی توضیح داد: پیگیری‌های دیپلماسی با دولت عراق و ترکیه برای رهاسازی آب به تالاب هورالعظیم ادامه دارد، اما به دلیل خشکسالی و سدسازی‌های اخیر، آب کافی برای تالاب موجود نیست و عراق و ترکیه حاضر به رهاسازی آب نشده‌اند.

وی افزود: «تنها راه حل پایدار، رهاسازی آب یا نم‌دار کردن زمین تالاب است. در شرایط فعلی، سد کرخه کمتر از یک میلیارد مترمکعب آب دارد و تنها بخش محدودی از آن قابل استفاده است؛ بنابراین باید تاب‌آوری خود را در برابر این پدیده افزایش دهیم.»

مقایسه کیفیت هوا؛ هشدار برای مردم اهواز

مدیرکل محیط زیست خوزستان با ارائه آمار کیفیت هوا گفت:

• در سال جاری تا ششم آبان، تنها ۳۸ روز هوای «قابل قبول» ثبت شده است، در حالی که در بازه مشابه سال گذشته این عدد ۱۶۸ روز بوده است.

• هوای امسال شامل ۱۰۶ روز ناسالم برای گروه‌های حساس، ۶۷ روز ناسالم، پنج روز بسیار ناسالم و یک روز خطرناک بوده است.

اشرفی تاکید کرد که دود تالاب هورالعظیم سهم عمده‌ای در افزایش آلاینده‌ها دارد و اثرات آن بر سلامت عمومی بسیار جدی است.

تالاب هورالعظیم؛ ارزش زیستگاهی یا منابع نفتی؟

مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان با اشاره به اهمیت اکوسیستمی تالاب هورالعظیم گفت: «ارزش زیستگاهی این تالاب بسیار بالاتر از منابع نفتی است. خشک کردن بخش‌هایی از تالاب برای استخراج نفت، خدمات اکوسیستمی آن را تهدید می‌کند.»

وی اضافه کرد که تاکنون کمتر از دو هزار هکتار از تالاب برای تاسیسات نفتی خشک شده است، اما اگر حقابه طبیعی وارد تالاب شود، بخش‌های خشک شده نیز آبگیری خواهند شد. اشرفی تصریح کرد که بهره‌برداری از نفت، تصمیمی ملی است و استان امکان مداخله مستقیم ندارد، اما آثار محیط زیستی آن باید جبران شود.

شکایت از مدیران نفتی و اقدامات قانونی

اشرفی در ادامه اعلام کرد: «هوای اهواز و خوزستان به شدت آلوده است. از ابتدای سال جاری، از پنج مدیرعامل شرکت نفتی شکایت کرده‌ایم و انتظار داریم مراجع قضایی پاسخگو باشند. ما به وظایف قانونی خود عمل کرده‌ایم و مطالبه‌گر هستیم.»

وی تاکید کرد که برای بهبود شرایط استان، همکاری صادقانه بین مسئولان و پایبندی به اصول فنی ضروری است.

چالش تصمیم‌گیری برای تعطیلی مدارس و ادارات

مدیرکل محیط زیست خوزستان درباره تعطیلی مدارس و ادارات گفت: «روش ما اقتضایی است. تغییرات آلودگی هوا لحظه‌ای است و امکان پیش‌بینی دقیق وجود ندارد. تصمیم‌گیری بر اساس رصد ساعتی انجام می‌شود و سلامت مردم اولویت اصلی است.»

افزایش نگران‌کننده مراجعه به مراکز درمانی

مصیب رفیعی‌پور، مدیر امور بیماری‌ها و مراکز تشخیصی درمانی دانشگاه جندی شاپور اهواز، از افزایش قابل توجه مراجعه بیماران به بیمارستان‌ها خبر داد. وی گفت:

• در مهرماه امسال، ۲۱ هزار و ۷۶۰ نفر به دلیل عوارض آلودگی هوا مراجعه کردند که ۲۶۷۰ نفر بستری شدند.

• در ۱۱ روز اول آبان، مراجعه‌ها نسبت به سال گذشته ۲۵ درصد افزایش داشته است.

وی تاکید کرد که مشکلات تنفسی اکنون دومین عامل مرگ کودکان زیر پنج سال در خوزستان شده و اثرات بلندمدت آلودگی هوا و آب بر سلامت مردم غیرقابل چشم‌پوشی است.

نتیجه‌گیری: بحران آلودگی هوا و ضرورت اقدامات فوری

آلودگی شدید هوا در اهواز و خوزستان، پیامدهای مستقیم بر سلامت، آموزش و زندگی روزمره مردم دارد. از آتش‌سوزی‌های گسترده تالاب هورالعظیم گرفته تا آلایندگی صنایع نفت و کمبود اقدامات پایدار، ضرورت تصمیم‌گیری فوری و حل مشکل حقابه تالاب بیش از پیش احساس می‌شود.