موقرمزها ،  زیبایی نادر ، از فارس تا اروپا: داستان موهای قرمز

موقرمزها ،  زیبایی نادر ، از فارس تا اروپا: داستان موهای قرمز

نیکنام خشنودی – خبرجنوب -

بسیاری از این افراد در شهرها و روستاهای بندری استان های بوشهر و هرمزگان ساکن هستند ، شاید نزدیکی این بنادر به مراکز حمل و نقل و صادرات و واردات کالا در اعصار مختلف و تبادل ژنتیک ، ازدواج و همخونی با سایر ملل از جمله کشورهای اروپایی موجب شده باشد تا جمعیت موقرمزها دراین مناطق بیشتر به چشم آید.

برخی از روستاها و بخش ها جنوب فارس نیز جمعیت بیشتری از موقرمزها را در خود جا داده است ، با همین پیش فرض که ساکنان این مناطق رفت و آمد بیشتری به سایر کشورها داشته اند قابل توجیه است که تبادل ژنتیک آسان تری بین این مناطق با کشورهای اروپایی از جمله ایرلند ، انگلستان ، اسکاتلند و سایر کشورهای اروپای رخ داده باشد.

انگ زدن ممنوع 

نکته ای که قبل از هر چیز به آن اشاره می کنیم این است باید در برخورد با افراد موقرمز و طیف موقرمزها در جامعه از انگشت نما کردن آنان ، انگ زدن و نگاههای تبعیض آمیز بپرهیزیم ، انگ اجتماعی هرگونه نگرش منفی، پیش‌داوری و تعصب یا باورهای غلط مرتبط با ویژگی‌ها یا شرایط خاص افراد جامعه مثل ویژگی ظاهری، محل سکونت و بیماری روانی و جسمی در جامعه را شامل می‌شود.

انگ عمومی شامل نگرش‌های منفی یا تبعیض‌آمیز است که دیگران ممکن است در مورد این افراد یا هر طیف خاصی از جامعه  داشته باشند. انگ ساختاری بیشتر سیستمی است و شامل سیاست‌های دولت و سازمان‌های خصوصی است که عمدا یا ناخواسته فرصت‌ها را برای افراد خاص محدود می‌کند. به عنوان مثال می‌توان به بودجه کمتر برای تحقیقات بیماری روانی یا خدمات بهداشت روان کمتر نسبت به سایر مراقبت‌های بهداشتی اشاره کرد.انگ نه تنها مستقیماً بر افراد خاص از جمله موقرمزها  تأثیر می گذارد، بلکه بر نزدیکان از جمله اعضای خانواده‌ای که از آنها حمایت می‌کنند، هم اثرگذار است.

روز جهانی مو قرمزها هر سال در تاریخ ۲۶ ماه میلادی می برگزار می‌شود.  این روز امسال با 5 خرداد ماه مصادف شده است ، تنها ۲ درصد از افراد به‌طور طبیعی موهای قرمزرنگ دارند که بیشتر این افراد جزو اروپای شمالی هستند.

رنگ مشکی و قهوه‌ای از جمله شایع‌ترین رنگ موهای طبیعی در افراد، به‌ویژه در میان ساکنان آفریقا و آسیای شرقی است. رنگ بلوند در جایگاه بعدی قرار می‌گیرد و در نهایت رنگ موی قرمز که جزو نادرترین رنگ موهای طبیعی محسوب می‌شود. تنها ۲ درصد از افراد به‌طور طبیعی دارای موی قرمزرنگ هستند که کشورهای ایرلند و اسکاتلند بیشترین افراد را دارد.

با این‌وجود، محاسبه دقیق درصد افراد و پیدا کردن کشوری با بیشترین تعداد افراد مو قرمز سخت است. در طول تاریخ و در فرهنگ‌های مختلف، موی قرمز تعبیرهای متفاوتی داشته است.

بر اساس علم ژنتیک، علت موی قرمز وجود دو ژن مغلوب در کروموزوم ۱۶ است. وجود این دو ژن باعث تغییر پروتئین MC۱R می‌شود. این پروتئین ناقل رنگ موی قرمز است و به ایجاد رنگدانه‌های پوست و مو کمک می‌کند. این تغییر ژنی، علاوه بر موی قرمز، در روشنی پوست، احتمال کک و مک، افزایش حساسیت به گرمای خورشید و اشعه UV و افزایش آستانه تحمل درد نیز نقش دارد.

رنگ موی طبیعی افراد توسط ژن‌ها مشخص می‌شود، اما دانشمندان احتمال داده‌اند که عوامل محیطی نیز می‌توانند در ژن‌ها و رنگ موی طبیعی غالب در یک مکان نقش داشته باشند. آن‌ها احتمال داده‌اند که زیاد بودن افراد مو قرمز در بریتانیا تا حد زیادی به‌دلیل آب و هوای آن منطقه است.

بر اساس این فرضیه، افراد مو قرمز حساسیت بالایی نسبت به نور خورشید دارند و همین مسئله موجب می‌شود بدن آن‌ها بهتر از سایر افراد ویتامین D تولید کند. در نتیجه این افراد سازگاری بیشتری با آب و هوای اغلب ابری انگلستان دارند.

ایرلند، پایتخت مو قرمزها

طبق آمار، بیشتر از هر کشور دیگری، مو قرمزها در ایرلند هستند. در بیشتر کشورها مو قرمزها تقریباً بین ۲ تا ۶ درصد جمعیت را تشکیل می‌دهند؛ اما در ایرلند این رقم به ۱۰ درصد می‌رسد.

اسکاتلند، دومین کشور دارای بیشترین تعداد مو قرمزها

بر اساس آمار، جمعیت مو قرمزها در اسکاتلند بین ۶ تا ۱۳ درصد است. درصد بالای افراد مو قرمز در این دو کشور باعث شده سایر مردم تمام مو قرمزها را جزو ساکنان این دو کشور بدانند.در میان کشورهای بریتانیا، انگلستان پس از ایرلند و اسکاتلند بیشترین تعداد افراد مو قرمز در کل دنیا را دارد.در طول نسل‌های گذشته، جمعیت محدود مو قرمزها بچه‌های سالم‌تری با درصد بقای بالاتری داشتند که باعث افزایش تعداد افراد موقرمز در کل جهان شده است.

آسیایی‌ها

بیشتر مو قرمزها در آسیا ساکنان کشورهای خاورمیانه مثل اردن، فلسطین، لبنان و سوریه هستند و دلیل این مسئله مهاجرت از اروپا است.بااین‌وجود سایر کشورهای آسیایی نیز گروه‌های جمعیتی خاصی با مو قرمز دارند. مردم قوم اویغور که در کشورهای چین، قزاقستان، پاکستان، ترکیه و ازبکستان ساکن هستند، افراد مو قرمز زیاد دارند.

فستیوال مو قرمزها

در روزهای بیست‌وسوم تا بیست‌وپنجم اوت فستیوال مو قرمزها در شهر تیلبورخ هلند برپا می‌شود، در این مراسم بیشتر از هزاران فرد با موی قرمز طبیعی شرکت می‌کنند.

چند واقعیت جالب در مورد مو قرمز‌ها

یک باور نادرست شایع وجود دارد مبنی بر اینکه مو قرمز‌ها منقرض خواهند شد، زیرا تعدادشان بسیار کم است. اگر چه مو قرمز‌ها درصد بسیار کوچکی از جامعه جهانی را تشکیل می‌دهند، نوع ژن‌ها برای همیشه باقی خواهد ماند، زیرا افراد بسیاری هستند که ژن موقرمزی را به شکل نهفته حمل می‌کنند.

مو قرمز‌ها همیشه به خاطر رنگ موی خاصشان متمایز بوده و حتی بین جمعیتی انبوه نیز قابل شناسایی بوده اند. جدای از داشتن رنگ مویی که بسیار متمایز است، چندین ویژگی دیگر در مو قرمز‌ها وجود دارد که آن‌ها را در مقایسه با مو بور‌ها یا مو قهوه‌ای‌ها متمایز می‌سازد.

  دانشمندان می‌گویند که مو قرمز‌ها قدرت‌های خاصی دارند که ژنتیکی هستند، مانند تحمل بالا در مقابل درد، اما در مقابل برخی بیماری‌های خاص نیز آسیب‌پذیری بیشتری نسبت به دیگران دارند، بیماری‌هایی مانند سرطان پوست که از جهش ژنتیکی خاصشان ناشی می‌شود.

موی قرمز چشم آبی یکی از نادرترین ترکیبات در مورد شرایط ظاهری است. اکثریت موقرمز‌ها چشم‌های فندقی، سبز یا قهوه‌ای دارند. داشتن مو‌های قرمز و چشم آبی یک ویژگی ژنتیکی نهفته است و فرد نمی‌تواند ترکیب آن‌ها را از والدینش به ارث ببرد مگر اینکه والدینش هر دو این ویژگی را داشته باشند. از این رو وقتی که هر دو والد یک ویژگی ژنتیکی نهفته را داشته باشند می‌تواند به وقوع این ترکیب در فرزندانشان منجر شود. اگر چه این ویژگی بسیار نادر است، اما قرار نیست به این زودی‌ها از بین برود، زیرا افراد بسیاری به خاطر گزینه‌های غالب دیگر، این ویژگی را نشان نمی‌دهند.

با توجه به تحقیقات محدودی که در زمینه مو قرمز‌ها انجام شده، محققان به این نتیجه رسیده‌اند که مو قرمز‌ها به سمت چپ دست بودن سوق پیدا می‌کنند و به عبارت دیگر احتمال چپ دست بودنشان بیشتر است. همانند مو قرمز بودن و داشتن چشم‌های آبی، چپ دست بودن نیز به یک ژن نهفته مربوط می‌شود. تنها ۱۰ تا ۱۲ درصد از جمعیت جهان چپ دست هستند. در نیمکره غربی، اغلب افراد راست دست هستند. ویژگی‌های ژنتیکی نهفته به شکل جفتی می‌آیند و به همین خاطر است که احتمال چپ دست بدون این افراد بیشتر است.

مو قرمز‌ها به درد حساس‌تر هستند و به دارو‌های بیهوشی موضعی حساسیت کمتری دارند. آن‌ها به ۲۰ درصد داروی بیهوشی یا بی‌حس کننده بیشتری نسبت به معمول نیاز دارند تا بیهوش شوند. ژن MC۱R موجود در دی ان‌ای این افراد به خانواده گیرندگان درد تعلق دارد و جهش مو قرمزی به حساسیت آن‌ها نسبت به درد تاثیر می‌گذارد. مو قرمز‌ها نسبت به دارو‌های بیهوشی یا بی‌حسی موضعی مقاوم بوده و به همین خاطر مراجعه به دندانپزشکی که از این ویژگی آن‌ها بی‌اطلاع است کمتر مراجعه می‌کنند، زیرا مقدار داروی بیحسی متعادلی مانند بقیه بیماران به آن‌ها داده می‌شود که باعث می‌شود در جریان درمان درد بکشند.

رنگدانه قرمز مو قوی‌تر از دیگر رنگ‌های مو است و به همین خاطر مو‌های مو قرمز‌ها به ندرت سفید (خاکستری) می‌شوند. مو‌های آن‌ها سایه‌های رنگی متعددی را دنبال کرده و در نهایت از رُزی-بلوند به سمت سفید برفی پیش می‌رود. رنگدانه‌های امیولانین و فئوملانین رنگ مو‌های شما را تعیین می‌کنند. هر چه مو قرمزتر باشد، فئوملانین بیشتری در موی شما وجود دارد. فولیکول مو با توجه به این موضوع تغییر می‌کند که باعث می‌شود مو قرمز‌ها به جای خاکستری و سفید شدن مو، شاهد بلوند شدن موهایشان با بالا رفتن سن باشند.

به طور متوسط، مو قرمز‌ها تنها ۹۰ هزار تار مو دارند در حالی که این تعداد برای بلوند‌ها حدود ۱۴۰ هزار  تار مو است. با این وجود سر مو قرمز‌ها نیز به اندازه دیگر افراد پر از مو به نظر می‌رسد. معمولاً اگر تنها ۹۰ هزار  فولیکول داشته باشد، در صورتی که با ریزش مو مواجه شوید این موضوع بسیار واضح خواهد بود. اما مو قرمز‌ها مو‌هایی ضخیم‌تر داشته و موهایشان پرتر به نظر می‌رسند که باعث می‌شود تعداد کمتر مو تاثیری در ظاهر موهایشان نداشته باشد.

در سال ۲۰۰۵، دانشگاه لوییزوایل مطالعه‌ای روی مو قرمز‌ها انجام داد و دریافت که مو قرمز‌ها دارای یک موهبت پنهان هستند و به این ایده رسیدند که ژن مو قرمزی، MC۱R، باعث می‌شود که ژن تشخیص دمای بدن انسان فعالیت و حساسیت بیشتری داشته باشد. این موضوع باعث می‌شود که مو قرمز‌ها به افزایش یا کاهش شدید دما حساس‌تر بوده و تغییرات دمایی را شدیدتر حس کنند. آن‌ها به سادگی می‌توانند تغییرات دمایی را به شما بگویند در حالی که دیگران چنین حسی ندارند.

ژن MC۱R مسئول پوست کمرنگ مو قرمزهاست، اما تولید دوپامین را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. در مو قرمز‌ها سیگنال شیمیایی دوپامین آسب دیده یا کاهش پیدا می‌کند. همین ماده شیمیایی در بیماران پارکینسون دچار مشکل می‌شود. پارکینسون بیماری است که در آن مقدار انتقال دهنده‌های عصبی در بدن کاهش پیدا می‌کند. از این رو تحقیقات نشان می‌دهد که مو قرمز‌ها در خطر بیشتری نسبت به دیگران برای ابتلا به پارکینسون قرار دارند.

واژه orange به معنای پرتغال یا رنگ نارنجی تا دهه ۱۵۰۰ در زبان انگلیسی وجود نداشت و به همین دلیل است که به مو قرمز‌ها در زبان انگلیسی Redhead گفته می‌شود. پیش از ابداع واژه نارنجی، در انگلیسی بین نارنجی و قرمز به عنوان رنگ‌های متفاوت، تمایزی قائل نمی‌شد. از اواسط دهه ۱۲۰۰ از واژه redhead برای موقرمز‌ها استفاده می‌شد و گفته می‌شود که بسیاری از شخصیت‌های انجیل و خدایان در فرهنگ‌های مختلف مو قرمز بوده اند.

هرساله ۲۶ می‌به عنوان روز جهانی مو قرمز‌ها جشن گرفته می‌شود

برای قدرت بخشیدن به مو قرمز‌ها برای اینکه مو‌های قرمزشان را دوست داشته باشند، اولین روز ملی مو قرمز‌ها توسط دو خواهر جشن گرفته شد. آن‌ها به این باور داشتند که مو قرمز‌ها باید یک روز خاص برای جشن گرفتن و دوست داشتن خودشان و البته خلاص شدن از دست اذیت و آزار‌ها و تبعیض‌های صورت گرفته نسبت به آن‌ها داشته باشند و برای این کار جماعتی بزرگ تشکیل دهند.