۴۴ درخشش دانشگاه‌های ایران در رتبه‌بندی جهانی
در رتبه‌بندی جهانی ISC ۲۰۲۴، ۴۴ دانشگاه ایرانی در میان برترین دانشگاه‌های جهان قرار گرفتند. این موفقیت بزرگ نشان‌دهنده رشد علمی و پژوهشی ایران و تقویت جایگاه کشور در عرصه بین‌المللی است.
در تازه‌ترین رتبه‌بندی موضوعی جهانی ISC سال ۲۰۲۴، نام ۴۴ دانشگاه ایرانی در میان برترین مراکز علمی جهان قرار گرفت. این موفقیت نشان از رشد چشمگیر پژوهش، نوآوری و فعالیت‌های علمی کشور در عرصه بین‌المللی دارد و جایگاه ایران را در نقشه علمی جهان بیش از پیش تقویت می‌کند.
رتبه‌بندی جهانی ISC چیست و چگونه انجام می‌شود؟
به گفته محمدمهدی علویان‌مهر، رئیس مؤسسه علوم استنادی جهان اسلام (ISC)، این مؤسسه که تنها مرجع رسمی رتبه‌بندی دانشگاه‌ها در ایران است، از سال ۱۳۹۹ میلادی برای نخستین‌بار رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان را به تفکیک حوزه‌های موضوعی آغاز کرد.
اولین نسخه این رتبه‌بندی در سال ۲۰۱۹ با عنوان ISC World University Rankings by Subject منتشر شد و اکنون برای ششمین سال پیاپی، نسخه جدید آن برای سال ۲۰۲۴ ارائه شده است.
روش‌شناسی رتبه‌بندی ISC در سال ۲۰۲۴
در این رتبه‌بندی از الگوی OECD برای دسته‌بندی حوزه‌های علمی استفاده شده است.
بر اساس این چارچوب، تمامی رشته‌ها در شش حوزه اصلی و ۴۲ زیرشاخه تخصصی قرار می‌گیرند:
-
علوم طبیعی
-
مهندسی و فناوری
-
پزشکی و بهداشت
-
علوم کشاورزی و دامپزشکی
-
علوم اجتماعی
-
علوم انسانی و هنر
دانشگاه‌هایی در این رتبه‌بندی حضور دارند که در بازه سه‌ساله ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ حداقل ۱۵۰ مقاله علمی در هر حوزه منتشر کرده و در میان ۷۰۰ دانشگاه برتر جهان از نظر تولیدات علمی آن حوزه قرار گرفته باشند. اطلاعات و مستندات این ارزیابی از طریق پایگاه داده بین‌المللی InCites جمع‌آوری می‌شود.
معیارهای ارزیابی دانشگاه‌ها در رتبه‌بندی موضوعی ISC
علویان‌مهر تأکید کرد که ارزیابی نهایی دانشگاه‌ها در سه محور کلیدی انجام می‌شود:
-
پژوهش (با بیشترین وزن در امتیاز نهایی)
-
فعالیت‌های بین‌المللی
-
نوآوری علمی و فناوری
به گفته او، این مدل ارزیابی باعث می‌شود دانشگاه‌هایی که علاوه بر تولید علم، در تعاملات جهانی و کاربردی‌سازی پژوهش‌ها فعال هستند، جایگاه بالاتری در جدول جهانی کسب کنند.
تحلیل و اهمیت این دستاورد برای آموزش عالی ایران
قرار گرفتن ۴۴ دانشگاه ایرانی در فهرست جهانی ISC ۲۰۲۴ را می‌توان نشانه‌ای از پویایی نظام علمی کشور و افزایش سهم ایران در تولید علم جهانی دانست.
این موفقیت، ضمن ارتقای اعتبار دانشگاه‌های کشور در سطح بین‌المللی، می‌تواند به جذب همکاری‌های علمی، دانشجویان خارجی و پروژه‌های تحقیقاتی مشترک نیز کمک کند.
با توجه به رقابت فشرده علمی در سطح جهان، استمرار این روند نیازمند سرمایه‌گذاری هدفمند در پژوهش، حمایت از نوآوری و گسترش همکاری‌های بین‌المللی دانشگاه‌ها است.
جایگاه ایران در میان کشورهای اسلامی و جهان
مؤسسه ISC به عنوان پایگاه استنادی جهان اسلام، نقشی کلیدی در معرفی و مقایسه دانشگاه‌های کشورهای اسلامی ایفا می‌کند. حضور چشمگیر ایران در رتبه‌بندی امسال، جایگاه کشور را به عنوان پیشرو علمی جهان اسلام تثبیت کرده است.
