انحلال سازمان عشایر به کدام بهانه؟!

فاطمه ایزدی - «خبرجنوب» / امسال، روز ملی روستا و عشایر به زمزمه های ادغام یا انحلال سازمان عشایر ایران، گره خورده و این مسئله منجر به واکنش نخبگان جامعه عشایری و کسانی شده که رنج این بخش از جامعه را به چشم دیده اند.

هر چند ما انتظار داشتیم درد و رنج از مناطق عشایری کوچ کند، اما این روزها شاهد هستیم که کمر به انحلال یا ادغام سازمانی بسته اند که سالها بار تولید داخلی و خودکفایی در بخش کشاورزی را به دوش کشیده است. این تصمیم غیرکارشناسی نه تنها می تواند جامعه غیور عشایر را دلسرد و دلزده کند بلکه امنیت غذایی کشور را نیز نشانه خواهد گرفت. 

داستان این است بر اساس مصوبه‌ای از شورای عالی اداری، سازمان امور عشایر کشور قرار است در راستای «تجمیع و کوچک‌سازی بدنه دولت»، منحل و وظایف آن به وزارت جهاد کشاورزی منتقل شود. نکته قابل تامل اینکه این تصمیم ظرف شش ماه باید اجرایی شود اما کارشناسان معتقد هستند که در ظاهر، هدف از اجرای این مصوبه، «چابک‌سازی دولت» است اما در اصل، این تصمیم منجر به حذف تنها سازمان تخصصی و متولی مستقیم امور عشایر خواهد شد.

در همین رابطه مدیرکل امور عشایر فارس با بیان اینکه امسال مصیبت دیگری از امور عشایر چنبره زده است، تاکید کرد که شورای عالی اداری و استخدامی کشور به فاصله تنها یک روز پس از روز ملی روستا و عشایر در 16 مهرماه طرح فوق را به مجلس ارجاع خواهد داد.

عبدالحمید کریمی توضیح داد که نمی‌دانم این هدیه است یا فاتحه‌خوانی برای جامعه عشایر؛ آن هم عشایری که در طول تاریخ رد پای رشادت و جانفشانی‌شان برای قوام بخشیدن به نظام جمهوری اسلامی ایران، امنیت سرزمینی و غذایی پررنگ دیده می‌شود و صادقانه در صف اول بوده و هستند.

مدیرکل امور عشایر استان فارس بر این باور است که این اتفاق نخواهد افتاد، چرا که بزرگان این مملکت در مباحث مختلفی اعلام کرده‌اند که خود را مدیون خدمات عشایر در بعد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی می‌دانند. او با تصریح بر این نکته که محرومان جامعه و عشایران از پیروزی انقلاب تاکنون با اقتدار تمام، دفاع از انقلاب را به عهده گرفتند، افزود: شعار انقلاب، محرومیت‌زدایی است و حال سؤال این است که آیا محرومیت‌زدایی با حذف و ادغام انجام می‌شود؟

مدیرکل امور عشایر استان فارس به این نکته اشاره کرد که عشایر نه نتها یک پایگاه اجتماعی بلکه یک پایگاه مرزی برای امینت این سرزمین محسوب می‌شوند و به جای تقاضا محور بودن، عرضه محور هستند.
کریمی اذعان داشت که با عشایر ما فرامنطقه‌ای هستند و معلوم نیست چگونه می‌خواهیم با ادغام و انحلال برای آنها بودجه، پیش‌بینی و کار انجام شود، چرا که این طرح نه تنها موجب دلسردی عشایر می‌شود بلکه تشویش اذهان این قشر را به دنبال خواهد داشت.

کریمی یادآور شد که امروز در مقطعی از زمان قرار داریم که خشکسالی بر کشور سایه افکنده و در این شرایط که باید به فکر تمرکز بر حفظ استقلال تولید عشایر و قراردادن نهاده بلند مدت در اختیار آنها برای صیانت ژنتیکی خالص باشیم، به فکر انحلال و ادغام بدون کار کارشناسی شده‌اند.

مدیرکل امور عشایر استان فارس با تاکید بر این نکته که ما مطیع کوچک سازی دولت هستیم اما به شرط شناخت جامع و کارشناسی، تصریح کرد که در این طرح، هیچ گونه تحلیلی بر چگونگی استمرار خدمات دهی به جامعه عشایر اعلام نشده است.

کریمی با بیان این نکته که باید تکلیف عشایر را مشخص کنیم و اگر می‌خواهیم در نظام جمهوری اسلامی محرومیت زدایی کنیم چه قشری محروم تر از عشایر، توضیح داد که چه خدمات دهی بهتری پس از انحلال یا ادغام قرار است به جامعه عشایر داده شود؟

او یادآور شد که براساس آیین نامه ساماندهی عشایر مصوب هیات وزیران در سال 1384، تمام دستگاهها ملکف هستند که به جامعه عشایری خدمات رسانی کنند، اما آیا این مهم محقق شده است؟ 
مدیرکل امور عشایر استان فارس اضافه کرد که جامعه عشایر با اعلام این خبر در فضای اجتماعی و مجازی واکنش نشان داده و آنها را به سکوت وادار کرده‌ایم تا نمایندگان مجلس این موضوع را به خوبی حل کنند.

کریمی با بیان اینکه در شرایط فعلی به وفاق ملی نیاز داریم اما طرح این موضوع ‌موجب یاس و ناامیدی جامعه عشایر می‌شود، تاکید کرد که بسیاری از نخبگان جامعه عشایر نه به ادغام و انحلال سازمان عشایر را اعلام کرده و آثار و تبعات غیرقانونی این طرح را هم قلم زده‌‌اند.

به گفته او برای کوچک سازی بدنه دولت نگاه به خادمان جامعه عشایر نگاهی شتاب زده است، چرا که هزینه‌ای بر دولت تحمیل نخواهد کرد.

مدیرکل امور عشایر استان فارس با طرح سوالی مبنی بر اینکه آیا کوچک سازی بدنه دولت باید از کوچکترین بدنه دولتی شروع شود، توضیح داد که دولتمردان هیچ گاه اعلام نکرده‌اند که در پی حذف سازمان امور عشایر هستیم و ادغام و انحلالی که اخیرا مطرح شده هم بر اساس قانون موضوعیت ندارد. کریمی به این نکته نیز اشاره کرد که در طول سال‌های گذشته شاید عشایر هم به روستاها و شهرها کوچ کرده‌اند چون شرایط اقتصادی و خشکسالی به آنها فشار آورده و ما نتوانسته‌ایم ماندگاری خوبی برایشان رقم برنیم، اما اکنون با فشار اقتصادی که حاکم است، جوانان جمعیت عشایری مهاجرت معکوس انجام داده تا بتوانند امرار معاش کنند.