آیا باید ویتامین های منقضی شده را دور بریزیم؟
مثل بسیاری از محصولات دیگر، ویتامینها هم تاریخ انقضا دارند، اما این تاریخ دقیقاً به معنای فاسد شدن آنها نیست

مترجم: سیما زعفرانچی - «خبرجنوب»/ بسیاری از ما مکمل های ویتامین را در انواع و اقسام مختلف میخریم و در خانه نگه میداریم، اما همیشه یادمان نمیماند که آنها را بهطور منظم مصرف کنیم. گاهی این بطریها در کابینت یا کشو فراموش میشوند و وقتی دوباره سراغشان میرویم، تاریخ مصرفشان گذشته است. حداقل این چیزی است که روی بستهبندی نوشته شده! اما واقعیت این است که ویتامینها به معنای واقعی کلمه فاسد یا غیرقابل استفاده نمیشوند. پس تاریخ "بهترین زمان مصرف" روی بطری ویتامینها چه معنایی دارد و چه زمانی باید مصرف آنها را متوقف کرد؟
آیا ویتامینها واقعاً منقضی میشوند؟
روی بیشتر بسته بندی مکمل های ویتامین یک تاریخ مصرف درج شده، اما این تاریخ به معنای واقعی "انقضا" نیست. برخلاف مواد غذایی فاسدشدنی، ویتامینها پس از گذشت این تاریخ، خطرناک یا مضر نمیشوند. به همین دلیل، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) الزام نکرده است که شرکتها حتماً تاریخ انقضا را روی بستهبندی درج کنند. با این حال، بیشتر تولیدکنندگان این کار را انجام میدهند، چون ویتامینها بعد از مدتی قدرت و تأثیر خود را از دست میدهند. این یعنی اگر ویتامینها را بعد از مدت طولانی مصرف کنید، ممکن است دیگر آن ارزش تغذیهای اولیه را نداشته باشند.
میزان کاهش اثربخشی ویتامینها بستگی به نوع و شکل آنها دارد. مثلا قرصها و کپسولها معمولاً دوام بیشتری دارند، در حالی که ویتامینهای جویدنی، مثل پاستیلهای ویتامینی، سریعتر خاصیت خود را از دست میدهند.
بهترین روش نگهداری ویتامینها
برای حفظ کیفیت و ماندگاری بیشتر، ویتامینها را در محیطی خشک و خنک نگهداری کنید. دو تا از بدترین مکانها برای نگهداری ویتامینها – که اتفاقاً رایجترین هم هستند – حمام و آشپزخانهاند! این دو محیط معمولاً گرم و مرطوباند، که باعث تجزیه سریعتر ترکیبات ویتامینها میشود. بهترین کار این است که ویتامینهای خود را در یک کمد یا جای تاریک و خشک، مثل یک قفسه در اتاقخواب، نگه دارید تا خاصیت آنها برای مدت بیشتری حفظ شود.
ویتامینهای منقضی شده تا چه زمانی قابل استفادهاند؟
با این که ویتامینها پس از انقضا فاسد یا خطرناک نمیشوند، اما به مرور زمان قدرت و تأثیر خود را از دست میدهند. به همین دلیل، تولیدکنندگان تاریخ "بهترین زمان مصرف" را روی بستهبندی درج میکنند تا مشخص شود تا چه زمانی ویتامینها بیشترین اثرگذاری را دارند. اگر تاریخ مصرف ویتامینهای شما گذشته است، بهتر است آنها را دور بیندازید، زیرا اگرچه ضرری ندارند، اما دیگر فایدهای هم نخواهند داشت.
البته در موارد نادر، ویتامینها ممکن است کپک بزنند یا بوی نامطبوعی بگیرند، مخصوصاً اگر در شرایط نامناسبی نگهداری شوند. اگر ویتامینهای شما چنین وضعیتی دارند، بدون تردید آنها را دور بیندازید و یک بسته جدید تهیه کنید، زیرا در این شرایط مصرف آنها ممکن است خطرناک باشد.
با این حال، تاکنون هیچ موردی از مسمومیت یا خطرات جدی ناشی از مصرف ویتامینهای منقضی شده گزارش نشده است. مشکل اصلی این است که این ویتامینها دیگر تأثیری ندارند و مصرف آنها فقط اتلاف وقت است.
چگونه ویتامینهای منقضی شده را دور بیندازیم؟
پس از این که مطمئن شدید ویتامینهای شما دیگر قابل استفاده نیستند، باید آنها را به شکل ایمن دور بیندازید. ریختن آنها در سطل زباله میتواند خطرناک باشد، زیرا ممکن است کودکان یا حیوانات خانگی و ولگرد به آنها دسترسی پیدا کنند. همچنین، انداختن آنها در چاه یا فاضلاب هم روش مناسبی نیست، زیرا ممکن است باعث آلودگی آب شود.
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) توصیه میکند که ویتامینها را از بطری خارج کرده و درون یک کیسه پلاستیکی بریزید. سپس آنها را با موادی ناخوشایند، مثل تفاله قهوه یا چای، مخلوط کنید، کیسه را محکم ببندید و بعد آن را در سطل زباله بیندازید.
همچنین، اگر در نزدیکی شما مرکزی برای جمعآوری داروهای منقضی شده وجود دارد، میتوانید ویتامینهایتان را به آنجا تحویل دهید. این مراکز معمولاً برای جمعآوری داروهای نسخهای در نظر گرفته شدهاند، اما برخی از آنها ویتامینها را نیز میپذیرند تا به شیوهای ایمن و بهداشتی دفع شوند.
نتیجهگیری
ویتامینها از نظر فنی منقضی نمیشوند، اما پس از مدتی خاصیت خود را از دست میدهند و دیگر کارایی نخواهند داشت. بنابراین، به تاریخ درجشده روی بستهبندی دقت کنید تا بدانید چه زمانی ویتامینها و مکملها بیشترین اثرگذاری را دارند. اگر آنها را در شرایط مناسب نگهداری کنید، عمر مفیدشان حفظ میشود و به بهبود سلامت شما کمک خواهند کرد.
توجه: مطالب ارائهشده در این مقاله صرفاً جنبه آموزشی و اطلاعرسانی دارند و نباید بهعنوان توصیه پزشکی در نظر گرفته شوند. در صورت داشتن هرگونه سؤال درباره مصرف مکمل بر اساس شرایط سلامتی خود، حتماً با پزشک یا متخصصان واجد شرایط مشورت کنید.
منبع: cnet