روزگاری پشت تخته سیاه

بهمن پگاه راد- «خبرجنوب»/ معلمان در فرآیند جامعه و فرهنگ پذیری و شکل گیری هویتی به ویژه هویت فرهنگی و اجتماعی دانش آموزان نقش کلیدی دارند. بنابراین موفقیت نهاد تعلیم و تربیت وابسته به تربیت فرهنگی و شکل گیری هویتی آموزش معلمان است.

معلم باید نسبت به وظایف خود در تعلیم و تربیت دانش آموزان واقف باشد. تأثیر نقش معلم در تربیت و پیشرفت تحصیلی و موفقیت دانش‌آموزان بدون همکاری والدین و خود دانش‌آموز حاصل نمی‌شود. در واقع معلم با انجام دادن فعالیت‌ها و وظایف خود نیمی از فرآیند تعلیم و تربیت را پیش می‌برد، خانواده با حمایت و همدلی می‌تواند در کنار او برای تحقق اهداف آموزشی و تربیتی قدم بردارد و به نوعی خانواده و معلم مکمل همدیگر هستند تا بتوانند دانش آموزان را برای آینده ای روشن و امیدبخش تربیت کنند. به قول یکی از بزرگان اگر می خواهی مجسمۀ کسی را بسازی، مجسمۀ معلمان را بساز، آن ها قهرمانان جامعه هستند.

گفت و گوی «خبرجنوب» با معلمان نمونه

با توجه به اینکه نظرات و اندیشه‌های صائب معلمان نمونه استان در پیشبرد امر تعلیم و تربیت می‌تواند سازنده و موثر باشد، از آن ها در همین خصوص پرسش کردیم.

***مجید هوشمندی، معلم نمونه از سپیدان

 برای ایجاد تحول در آموزش و پرورش ابتدا باید به استخدام و تربیت معلمان جوان، با انگیزه، دانا، دلسوز، با دانش و مهارت کافی پرداخته شود که لازمه این امر، ایجاد مراکز جدید تربیت معلم، افزایش ظرفیت دانشگاه فرهنگیان، گزینش بر اساس شایستگی و استفاده از اساتید مجرب است.

برگزاری کارگاه های انتقال تجربه به صورت ماهانه تاثیر بسزایی در عملکرد معلمان دارد چرا که معلمان با روش های تدریس همکاران دیگر و نگرش های مختلف آشنا شده و در نتیجه ضمن ارتقا دانش و مهارت خود، به بهترین شیوه می توانند مطالب درسی را به دانش آموزان انتقال بدهند. برای تربیت دانش آموزان خلاق، پرسشگر و آینده ساز باید کتب درسی ما تغییر کنند و به جای تاکید بر محفوظات به آموزش مهارت ها بپردازند. مدیران آموزش و پرورش به شاداب سازی محیط مدارس و تهیه وسایل بازی، سرگرمی و وسایل کمک آموزشی بپردازند که دانش آموزان با شور و اشتیاق در مدارس حضور پیدا کنند. همچنین برای مدیریت ادارات و مدارس باید افراد شایسته و کاردان به کار گرفته شوند، چرا که نوع عملکرد این افراد تاثیر بسزایی در نحوه عملکرد معلمان و سایر کارکنان دارد.

***رقیه آقا حسینی، معلم نمونه از ناحیه ۴ آموزش و پرورش شیراز

آموزش و پرورش از مهم ترین نهادهای اجتماعی می باشد. در واقع کیفیت فعالیت سایر نهادهای اجتماعی تا اندازه زیادی به چگونگی عملکرد آموزش و پرورش بستگی دارد. فعالیت پرورشی در مدرسه باعث نشاط دانش آموزان و بروز استعدادهای آن ها می‌شود. انجام این فعالیت ها به مدرسه روح تازه ای می بخشد. از این رو اجرای فعالیت های پرورشی در سطح مدارس همواره باید در اولویت قرار گیرد. بازدید از مراکز علمی و آموزشی، پژوهشی و آثار تاریخی فرهنگی و هنری از طرف مدارس باعث یادگیری بیشتری در امر آموزش خواهد شد .توجه به استعدادهای فراوان و گوناگون در دانش آموزان و رشد و شکوفایی استعدادهای آنان در مسیر درست و هدفمند نیز با اجرای یک برنامه دقیق و هدف دار می توانیم هر فردی را به سوی شکوفایی استعدادش سوق دهیم. در قدم اول باید استعدادها شناسایی شود و در گام بعدی زمینه های رشد و تکامل آن فراهم شود تا سرمایه وجودی دانش آموزان که همان عمر است به هدر نرود. در کنار فراهم ساختن زمینه های ظهور و بروز استعدادها، باید آموزش مهارت های زندگی و شغلی و مهارتی و درس های زندگی به آن ها در هر مقطع آموزشی متناسب با سن دانش آموزان در کلاس های درس در کنار علم آموخته شود و در این میان نقش دبیران ورزش و فرهنگ و هنر و تفکر و سواد رسانه بسیار موثر و تاثیرگذار خواهد بود. امید می رود که مدیران محترم مدارس و مسئولان به این دروس در کنار دروس تخصصی و پایه بیشتر اهمیت دهند.

***فاطمه زارع، معلم نمونه از ناحیه ٢ آموزش و پرورش شیراز

 اکنون که در دنیای پر رمز و راز اطلاعات و ارتباطات هستیم‌‌؛ باید با استفاده از روش‌های کلاس داری جذاب و پرهیز از روش‌های سنتی، برای تعلیم و تربیت بهینه، با دانش‌آموزان همدل شده و با شناخت نیازهای فردی و اجتماعی آنان، با استفاده از تکنیک‌های خلاقیت و کار تیمی، آنچه را شایسته است آموزش دهیم. دانش آموزِ بی تحرکِ گوشی به دستِ امروز، نیاز به سلامت جسم و روان دارد؛ با بازی وارسازی تدریس، علاوه بر داشتن کلاسی پویا، پر هیجان، جذاب و شیرین، باعث یادگیری عمیق تر مطالب در ذهن دانش آموزان خواهیم شد. در حیطه پرورش باید بدانیم که دانش آموزان امروز همچون دهه‌های قبل، پند پذیر نبوده؛ با رفتار و کرداری شایسته، الگویی عملی برای آنان باشیم و راه‌های فطرت گرایی ،ارتباط با خدا، خلق و جهان هستی را آموزش دهیم چرا که یک معلم باید چون آیینه ای تمام نما تحول آفرین ، برانگیزاننده و امیدآفرین باشد. معلم باید گاهی به معنای واقعی دانش آموز شده و با ایفای نقش خود به دانش آموز، تدریس مبحثی از کتاب را به او سپرده تا علاوه بر بالا بردن اعتماد به نفس، خودباوری، مسئولیت پذیری و احترام گذاری در مدرسه و جامعه را به او بیاموزاند. با برقراری ارتباطی موثر و شناخت دنیای درونی نسل امروز، می توان آنان را از ارتباطات نادرست ِدنیای بیرون و فضای مجازی، رهایی بخشیده و با همکاری اولیا به آنها زندگی سالم و ارزشمند ِمتناسب با فرهنگ ایرانی اسلامی را هدیه داد و با توجه به اینکه جهان بر مهارت آموزی تکیه دارد، در کنار علم آموزی، با تشویق دانش آموزان به یادگیری مهارت هایی برای کسب درآمد تلاش نموده تا از یادگیری مهارت های فنی نیز، عقب نمانند .

*** حجت افتخاری، معلم نمونه از نی ریز

 آموزش و پرورش در قرن حاضر که انفجار اطلاعات غوغا می کند نیازمند انسان های متفکر است. با توجه به تجربه چندین ساله ام در دوره ابتدایی آموزش مهارت های تفکر، سواد عاطفی و رسانه ای و پرورش زیباشناختی حلقه مفقوده اساسی نظام تعلیم و تربیت در دوره ابتدایی است. همچنین آموزش با روش های نوین با رویکرد تلفیقی و بازی محور، غنی سازی و جذاب سازی محیط آموزشی مدارس و اختصاص ساعات خاص ویژه آموزش مهارت های تربیتی و آموزش مستمر همکاران و توجه خاص دانشگاه فرهنگیان در این زمینه ها می تواند بر تربیت و جذب دانش آموزان اثرگذار باشد. در نهایت با توجه به آسیب های مختلف اجتماعی و فرهنگی و اهمیت ساحت زیستی و زیباشناختی به نظر می رسد جذب مشاوران ویژه دوره ابتدایی و اختصاص معلمان تربیت بدنی و هنر ویژه این دوره می تواند به حفظ و پرورش استعداد دانش آموزان کمک نماید.

***مریم پارسایی، معلم نمونه از دشمن زیاری

 با توجه به تعهد و تخصص در گزینش معلمان تاکید می کنم دانشگاه فرهنگیان توسعه یابد، نظارت دقیق بر فعالیت های آموزشی و پرورشی مدارس با تاکید بر لزوم کسب مهارت های ارتباطی و آشنایی با اصول شهروندی در کنار یادگیری مطالب درسی مد نطر باشد، رفع مشکلات مالی و معیشتی معلمان در دستور کار قرار گیرد. توجه ویژه به تشکیلات سازمان دانش آموزی شامل: بسیج دانش آموزی، پیشتازان و فرزانگان و هلال احمر در مدارس به عمل آید. پر بار کردن جلسات شورای معلمان و همچنین استفاده از آموزش های خلاق توسط معلمان و مشارکت فعال دانش آموزان در روش های یادگیری نیز از جمله مواردی است که باید به آن ها نظر افکنده شود. توجه جدی به نیازها و امکانات مورد نیاز آموزشی و پرورشی دانش آموزان، اعم از کتابخانه، نمازخانه، کارگاه علمی، آزمایشگاه و وسایل و امکانات ورزشی، مخصوصا در مناطق محروم و روستایی. همچنین تشویق دانش آموزان با اهدا جوایز و تامین بودجه برای برگزاری مسابقات فرهنگی، علمی و ورزشی در مدرسه.

مشارکت فعال اولیا در امر تعلیم و تربیت، برقراری روابط و ارتباط صمیمانه بین کارکنان و اولیا و دانش آموزان و تشکیل کارگاه های آموزشی با مسائل علمی و کاربردی برای معلمان در طول سال تحصیلی از جمله پیشنهاد های من برای بهبود مسائل آموزشی و پرورشی است.

***سیده فاطمه موسوی، معلم نمونه از خرامه

 بنده همیشه سخن رهبر معظم انقلاب که فرمودند: مسئله دیگر نشاط و سرزنده بودن در محیط دانش آموزی است را سرلوحه خود قرار دادم با شعار معلم کارآمد، معلم امیدآفرین، مدرسه بانشاط، یعنی قبل از این که معلم باشم یک انسان هستم، باید نسبت به شناخت ارزش های دینی اسلامی دانش آموزانم و همچنین آینده کشورم حساس، الگو و هدایت گر خوبی باشم و اما طرح ها و برنامه های مورد نظر بنده برای ارتقاء امور آموزشی و پرورشی نهاد تعلیم و تربیت به شرح زیر است: استفاده از ابزارهای بدیع در موضوعات جمعی و فردی در حیطه مهارت های زندگی، تربیتی، ورزشی، وضع کردن قانون فرآیندهای مدیریتی کلاس های آموزشی و تربیت بدنی در ابتدای سال تحصیلی با نظرات دانش اموزان هر کلاس و شروع هرجلسه درس با رویکرد تربیتی، استفاده از شیوه های نوین آموزشی در تدریس، استفاده از تکنیک یخ شکنی در کلاس، استفاده از واژه های لذت بخش در محیط آزاد مدرسه و کلاس برای ایجاد انگیزه، انجام پروژهای مختلف مانند روزنامه دیواری و گزارش تصویری، تهیه ماکت، تهیه مجموعه عکس، ایفای نقش، تهیه نشریه های مختلف علمی و ورزشی با همکاری دانش آموزان و توجه به ایده و نظرات آنان، استفاده از دانش آموزان در اجرای بهینه کلاس های درسی، ورزشی با هدف حس خودباوری، ارتقای سلامت و افزایش نشاط و انگیزه، اصول تغذیه سالم و متوازن، مهارت های تربیتی و انجام بازی و توجه به رشته های ورزشی، مراقبت از سلامت جسمی و روانی دانش آموزان، ساخت تجهیزات کمک آموزشی، ورزشی توسط دانش آموزان، توانمندسازی و آموزش دانش آموزان با عنوان منابع انسانی در حوزه های مختلف درسی و تربیت بدنی با توجه به ساحت های شش گانه سند تحول بنیادین و... در پایان، عمل معلمان در هر رشته ای باید صرفا برای رضای پروردگار توام با ایمان، عمل صالح، اخلاص و اخلاق خوب باشد و همیشه آغاز کلاس ها با رویکرد تربیتی باشد تا دانش آموزان از حضور معلمان خرسند و انگیزه مضاعفی برای شنیدن سخنان آن ها داشته باشند.

***فرشید احمدی نیا، معلم نمونه از مرودشت

 بنده به عنوان یک معلم برای ارتقا وضعیت آموزش پیشنهاد می کنم برنامه درسی از حالت متمرکز در حدود مشخص خارج شود و همکاران تولید محتوا داشته باشند و از حالت کتب درسی یکنواخت فاصله بگیریم اما عملکرد ما اهداف تفصیلی دوره ابتدایی را معنا می بخشد و نباید فقط در حد تئوری باشد و به تربیت و ایجاد عادت های رفتاری صحیح توجه کنیم و با توجه به شعار عدالت آموزشی، فضا فیزیکی مدارس تجهیز و فرصت های یادگیری یکسان ایجاد کنیم. اما بهترین معلمان با قلبشان آموزش می دهند به معیشت معلمان توجه بیشتری شود تا شاهد شکوفایی در تمام کشور باشیم.