رشته های بی خریدار

گزارش «خبرجنوب» از ضرورت جایگزینی رشته های بدون مخاطب با رشته های مهارت محور در مراکز آموزشی

رشته های بی خریدار

سهیلا رفیعی نژاد-«خبرجنوب»/ اگر چه انتخاب رشته افراد برای رفتن به دانشگاه می بایست بر اساس علاقه و استعداد باشد. اما برخی رشته ها کاربرد چندانی ندارد و به نظر می رسد باید نسبت به آن ها بازنگری صورت گیرد.

در این خصوص برخی دانشگاه ها در شهرستان های فارس طی یکی دو دهه اخیر با اصرار اقدام به حفظ رشته هایی خاص اما کم مخاطب داشته اند که بررسی ماندن و یا حذف این مراکز و رشته ها باید هر چه زودتر صورت گیرد تا منابع انسانی و بودجه ها صرف رشته های پرکاربرد شود. یکی دیگر از موارد مهم در اضافه شدن رشته های جدید و یا حذف رشته های قدیمی کم مخاطب، توجه به جنبه مهارت محوری است و اگر چه این مقوله توسط برخی دانشگاه ها از جمله علمی کاربردی و فنی حرفه ای بطور ویژه دیده شده است، اما به نظر می رسد در سایر دانشگاه ها هم باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد. چرا که در این خصوص در برخی کشورها از مقاطع دبستان به مهارت محوری در کنار علم اندوزی پرداخته می شود. درصد قابل توجهی از دانشجویان و حتی افرادی که در دانشگاه های تیپ یک و دو تحصیل می کنند نیز پس از چند سال کسب علوم بنیادی تمایل به یادگیری مسایل مهارتی هم دارند، تا با توان بیشتری وارد بازار کار شوند. در عین  حال به منظور اضافه و یا حذف رشته های پرکاربرد و کم مخاطب علاوه بر تصمیم گیری شورای گسترش وزارت علوم می بایست بومی گرایی نیز صورت گیرد و به نظر می رسد فارس در این باره بیکار ننشسته است.  

معاون آموزشی دانشگاه شیراز در این خصوص به «خبرجنوب» می گوید: ما کمیته ای با عنوان «کمیته آمایش آموزش عالی» داریم که استاندار رییس، و رییس دانشگاه شیراز دبیر آن است.

دکتر مسلم باقری اضافه می کند: اعضای این کمیته شامل روسای دانشگاه های مراکز آموزش عالی از جمله پیام نور استان، آزاد، علمی کاربردی و فنی حرفه ای، رییس پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و چند نفر از خبرگان این حوزه می باشند.

نماینده تام الاختیار سازمان سنجش در فارس اضافه می کند: کمیته آمایش آموزش عالی  فارس، قرار است پیرامون اینکه فعالیت مراکز آموزش عالی استان به چه صورت باشد و کدام مراکز تعطیل شوند  و کدام مراکز به فعالیت خود ادامه دهند تصمیم گیری نماید. باقری می گوید: در این باره همچنین رشته هایی که مراکزدانشگاهی مختلف در شهرستان های استان و شیراز دارند بررسی و در مورد آن ها تصمیم گیری می شود، بطوریکه اگر مرکزی بخواهد رشته ای جدید راه بیاندازد نیز در کمیته آمایش بررسی و بر اساس آن تصمیم گیری

 صوت می گیرد. معاون آموزشی دانشگاه شیراز اضافه می کند: با توجه به اینکه یک مدل در سطح کشور وجود نداشت و کمیته آمایش دیگر مناطق کشور هم فاقد مدل بودند ما به الگویی رسیده ایم و آن را به وزاتخانه ارائه و پیشنهاد داده ایم که در حال بررسی است و اگر بتوانیم این الگو را در سطح استان و کشور اجرایی کنیم به یک الگوی واحد می رسیم.

معاون آموزشی دانشگاه شیراز می گوید: در حال حاضر تعداد مراکز آموزش عالی در استان و دیگر نقاط کشور بیش از حد بالا است و در این باره کشور ما در دنیا سوم و یا چهارم است.

 باقری اضافه می کند: در کمیته آمایش آموزش عالی استان قرار است در خصوص ماندن و یا حذف برخی رشته ها و مراکز بررسی بیشتری صورت گیرد.

او با اشاره به برخی فعالیت هایی که در این خصوص صورت گرفته، می گوید: برخی رشته ها کم تقاضا هستند مانند رشته های حوزه  کشاورزی که در دانشگاه آزاد تقریبا کاملا تعطیل شده اند و این قبیل مقوله ها در کمیته آمایش آموزش عالی استان اتفاق می افتد.

 در مورد دانشگاه پیام نور هم در وزارت قبلی بحث بر این بود که باید به اساسنامه خود برگردد، این دانشگاه فقط باید در رشته های علوم انسانی دانشجو بپذیرد که در این خصوص فقط بحث هایی صورت گرفته است. بطور کلی در این قبیل مباحث در استان هم فعالیت هایی انجام شده و مثلا دانشگاه های جهرم و فسا راه اندازی رشته هایی را درخواست داده اند که با برخی موافقت و با برخی موافقت نشد. معاون آموزشی دانشگاه شیراز اضافه می‌کند: آن چیزی که ما در کمیته آمایش آموزش عالی استان مدنظرمان است اینکه حتما اگر رشته ای می خواهد در جایی راه اندازی شود حتما باید به پتانسیل های موجود و آمایش سرزمین توجه شود؛ بطور مثال در استهبان ما تصمیم گرفتیم یک سری رشته های علوم پایه را حذف کنیم و  به جای آن رشته هایی را راه اندازی کنیم  که کاربرد دارد و متناسب با پتانسیل و شرایط استهبان هم هست.

 این عضو هیات علمی دانشگاه شیراز همچنین تصریح می کند: در عین حال در این مقوله خیلی نتوانسته ایم وارد جزییات شویم و در میانه راه هستیم؛ منتظریم ببنیم سیاست وزیر جدید به چه صورت است و آیا کمیته آمایش آموزش عالی استان به کار خود ادامه می دهد. باقری می گوید: که اگر این کمیته به کار خود ادامه دهد اتفاقات خوبی در این حوزه در فارس می افتد و  ما وارد جزییات خواهیم شد؛ بطور مثال در ممسنی (نورآباد) مرکز آموزش عالی ممسنی فقط یک رشته آن هم در مقطع کاردانی نقشه برداری دارد و واقعا اسم یک مرکز آموزش عالی می تواند این باشد که فقط یک رشته در کاردانی بگیرد و تنها یک عضو هیات علمی داشته باشد.  

در استان از این جبنه ها مشکلات زیادی داریم که می تواند در قالب کمیته آمایش آموزش عالی رسیدگی شود.

نماینده تام الاختیار سازمان سنجش در فارس همچنین با اشاره به ایام انتخاب رشته متقاضیان کنکور عنوان می کند: هدف این است که به سمت رشته های مهارتی هم برویم و در قالب توسعه مهارت محوری در رشته های دانشگاهی، بر اساس برنامه های درسی وزارت علوم بین 3 تا 15 واحد با توجه به رشته به این مقوله اختصاص داده شده که زمینه مهارت افزایی و اشتغال آفرینی فارغ التحصیلان دانشگاهی فراهم گردد.