فیلم| سلامت روان، کاملا رایگان

مرجان دهقانی «خبرجنوب» / در جامعه ای که اختلالات روانی اغلب به دلیل ناآگاهی تا مراحل پیشرفته نادیده گرفته می شوند، سواد سلامت روان نخستین گام برای پیشگیری است. ندا خورشیدیان، کارشناس سلامت روان، در گفت وگو با خبرنگار «خبرجنوب» به مناسبت هفته سلامت (اول تا هفتم اردیبهشت) بر ضرورت آگاهی بخشی عمومی و بهره گیری از امکانات رایگان دولتی تأکید کرد. وی هشدار داد: علائم اولیه اضطراب و افسردگی، مانند بی حوصلگی، کاهش لذت از زندگی و انزوای اجتماعی، اغلب به تدریج و طی ۸ تا ۱۰ سال تشدید می شوند، اما افراد به دلیل عدم شناخت این نشانه ها، تا مرحله از دست دادن عملکردهای روزمره پیگیری نمی کنند.  

او با اشاره به دسترسی آسان به مطالب آموزشی، گفت: امروزه کتاب‌های زیادی در انتشارات معتبر وجود دارد که اطلاعات عمومی و جنرال در زمینه سلامت روان را در اختیار مردم قرار می‌دهد. این کتاب‌ها به راحتی قابل تهیه از کتابفروشی‌ها هستند و نویسندگان آن‌ها به نگارش مطالبی برای عموم مردم پرداخته‌اند.

وی افزود: مردم باید سواد سلامت روان خود را ارتقا دهند، زیرا سلامت روان و سلامت جسمی تفاوت‌های عمده‌ای دارند. علائم اختلالات روانی ممکن است به صورت خفیف و تدریجی بروز پیدا کنند. به عنوان مثال، فرد ممکن است احساس بی‌حوصلگی کند یا از فعالیت‌های قبلی خود لذت نبرد. این علائم می‌توانند به اضطراب و افسردگی منجر شوند، اما بسیاری از افراد این علائم را نادیده می‌گیرند.
خورشیدیان ادامه داد: متأسفانه، افراد در بیماری‌های جسمی به راحتی متوجه مشکل خود می‌شوند و به پزشک مراجعه می‌کنند، اما در اختلالات روانی، به دلیل تدریجی بودن و عدم احساس درد، پیگیری نمی‌کنند. این موضوع می‌تواند منجر به پیشرفت بیماری و قطع ارتباط فرد با دنیای واقعی شود.
او تأکید کرد: مهم است که مردم از نشانه‌های اولیه بیماری آگاه باشند و در صورت مشاهده این علائم به دنبال درمان بروند. اگر افراد در مراحل اولیه به مشاوره مراجعه کنند، ممکن است نیازی به درمان دارویی نداشته باشند. اما اگر بیماری پیشرفت کند، ممکن است فرد به درمان‌های دارویی وابسته شود.

خورشیدیان همچنین به خدمات رایگان روانشناسی که توسط دانشگاه علوم پزشکی ارائه می‌شود، اشاره کرد و گفت: مردم می‌توانند به مراکز خدمات جامع سلامت مراجعه کنند و از خدمات روانشناسی رایگان بهره‌مند شوند. این خدمات شامل مشاوره‌های تخصصی و کلاس‌های آموزشی است که در تمام طول سال برگزار می‌شود.
به گفته این روانشناس، خطرناک‌ترین ویژگی اختلالات روانی، "تدریجی بودن" آن است: بیماران روانی هم متوجه فروپاشی تدریجی زندگی‌شان نمی‌شوند تا وقتی تمام روابط و شغلشان را از دست بدهند.  

خدمات رایگان 
وی با اشاره به زیرساخت‌های موجود تأکید کرد: در هر محله، پایگاه‌های بهداشت و مراکز جامع سلامت آماده خدمت‌رسانی هستند. کافی است شهروندان به پزشک خانواده مراجعه و درخواست ارجاع به روانشناس کنند. حتی کلاس‌های آموزشی مثل مدیریت استرس یا مهارت‌های ارتباطی هم به صورت رایگان برگزار می‌شود. 
خورشیدیان از مردم خواست نگاهشان به بیماری‌های روانی را تغییر دهند: کسی که فشار خون دارد، سال‌ها دارو می‌خورد، اما وقتی پای افسردگی به میان می‌آید، می‌گویند چرا همیشه باید قرص بخورم؟ این نگاه غلط باید اصلاح شود.  
این روانشناس در پایان هشدار داد: جامعه‌ای که سلامت روان را جدی نگیرد، باید هزینه‌های گزاف طلاق، اعتیاد و کاهش بهره‌وری را بپردازد بنابراین  پیشگیری امروز نجات فرداست.  
وی از شهروندان خواست تا همانطور که برای یک سردرد ساده به پزشک مراجعه می کنند، علائم روانی را نیز جدی بگیرند و درمان در مراحل اولیه، گاه حتی بدون نیاز به دارو ممکن است، اما بی توجهی به آن، فرد را به چرخه طولانی درمان های دارویی می کشاند.  
این کارشناس با اشاره به فعالیت مراکز جامع سلامت در تمام ایام هفته و برای همه گروه های سنی، تصریح کرد: این خدمات رایگان، فرصتی طلایی برای پیشگیری از بحران های روانی است  چرا از آن استفاده نکنیم؟  
او در پایان گفت: ر هفته سلامت، از مردم می‌خواهم که به سلامت روان خود اهمیت دهند و از خدمات رایگان استفاده کنند. این خدمات برای تمامی گروه‌های سنی در دسترس است و می‌تواند به پیشگیری از مشکلات روانی کمک کند.